Bu geziye iki büyük hayali gerçekleştirmek için çıkmıştım: İlki, Türkiye’de gördüğüm 81. şehrim olacak Çankırı’yı gezmek ve diğeriyse daha okul sıralarından beri adını duyduğum Hattuşa’yı adımlamaktı. Yıllar önce Çorum’a gitmiş sadece şehir merkezine uğramıştım. Ancak bu sefer amacım, Çorum’da Anadolu’nun en eski şehirlerinden Hattuşa Antik Kenti ve Alacahöyük’ü görmekti.
Açıkçası hala turizm deyince akla ilk gelen şehirlerden biri değil Çorum. Oysaki, kültür ve tarih sevenlerin kaçırdığı çok şey var bu şehirde. Binlerce yıl boyunca medeniyetlere ev sahipliği yapmış Çorum, Anadolu’nun gerçek hazineleriyle dolu. Her karışında Hititlerden Friglere, Romalılardan Osmanlıya inanılmaz bir tarihin izlerini sürme şansı buldum bu Çorum gezisinde.
400 YILLIK BAŞKENT: HATTUŞA ANTİK KENTİ
Hattuşa’yı gezmek için erken saatlerde Çorum merkezden yola çıkıyoruz ve 1 saatlik araç yolculuğuyla antik kentin girişine varıyoruz. İlk izlenim, buranın bildiğimiz antik kentlere pek benzemediği. Bir yamaca kurulu şehrin sadece küçük parçasını olduğumuz yerden görebiliyoruz. Burası kapıdan girip yarım saatte gezebileceğiniz bir yer değil. Aşağı ve Yukarı Şehir olarak geniş bir alana yayıldığından geziyi araçla yapmamızın daha iyi olduğunu öğreniyoruz.
Çorum’un Boğazköy sınırları içerisindeki kent, antik döneminin en önemli merkezlerinden biriydi. Hattuş olarak anılan şehrin adı ilk kez Hattiler zamanında geçer. MÖ 2000’lerde Anadolu’ya gelen Hititler, Hitit Devleti’ni kurarak Anadolu ve Kuzey Suriye’de hüküm süren büyük bir uygarlığa ve süper bir güce dönüşürler. 1650 yılında Hattuşa başkent olur ve 400 yıl boyunca devletin başkentliğini yapar.
Biletlerimizi aldığınız noktada yeniden inşa edilmiş sur parçası o günlerin ihtişamını aktarmaya yetiyor aslında. Kent organizasyonu, korunmuş arkeolojik yapıları, zengin süslemeleri ve taş işleme sanatıyla Hattuşa tarihe ışık tutan yerlerden biri.
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde
Şehir ilk kez 1834 yılında Charles Texier tarafından keşfedilir. 111 yıldır alanda kazılar halen devam ediyor. Hattuşa 1986 yılında UNESCO Dünya Listesi’ne girer. Daha sonra buadan çıkarılan tabletler UNESCO’nun Dünya Belleği Listesi’ne dahil edilir.
Yukarı Şehir, sembol haline gelen eserlerin olduğu yer. Tapınaklar, Yerkapı Tüneli, Hiyeroglifli Oda, Büyük Saray kompleksi, dönemin taş işçiliğini aktaran anıtsal kapılar (Aslanlı Kapı, Sfenksli Kapısı ve Kral Kapısı) hep burada yer alıyor. Aşağı Şehir sivillerin yaşadığı alan olarak biliniyor. Yaşam alanın ortasında ise Büyük Tapınak bulunuyor.
Şehirden çıkan eserlerin çoğu Boğazköy ve Çorum Müzesi’nde sergileniyor. Parçaların en önemlileri Ankara’daki Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne gönderilmiş.
Kente iki kilometre uzaklıktaki Yazılıkaya Açıkhava Tapınağı, Hitit tarihinin en gizemli yerlerinden biri, diyebilirim. Kayaların arasındaki dar bir geçit aracılığıyla ulaştığımız kabartmalar oldukça etkileyici.
Hattuşa Antik Kentine nasıl gidilir?
Çorum merkezden maalesef Hattuşa’ya gitmek için direk bir araç ya da servis yok. Hattuşa merkezde yaklaşık 80 kilometre uzaklıkta. Kendi aracınızla, ya da taksiyle gitmek en iyi yöntem. Toplu taşıma yöntemlerini kullanmak isterseniz ilçe minibüslerini kullanarak önce Boğazkale’ye oradan Hisar Mahallesi’ne gelmeniz gerekiyor.
Sonrasında buradan bulacağınız bir araç ile ya da yürüyerek antik kente ulaşabilirsiniz. Bu ara yol yaklaşık 1,5 – 2 kilometre, 20 – 30 dakikada yürüyebilirsiniz sanırım.
Hattuşa Antik Kenti’ne giriş ücreti ne kadar?
Hattuşa müzeye giriş ücreti yetişkin 50 TL (2023). MüzeKart geçerli.
Her gün açık.
KATMAN KATMAN TARİH: ALACAHÖYÜK
Yolculuktaki diğer önemli durağımsa Alacahöyük oluyor. Burasının ayrı bir önemi var; Atatürk’ün emriyle ilk kazı çalışması 1935 yılında burada başlamış. Asıl keşif ise 1835 yılında W. Hamilton tarafından yapılır.
Bahçeye girdiğinizde karşınızda küçük bir müze ve sağdaysa Sfenksli bir kapı var. Önce höyüğün Sfenksli kapısına yöneliyorum. O dönemlerde sfenkslerin çevreyi kötülüklerden koruduğuna inanıldığından 15 metre genişliğindeki kapının her iki yanında koca iki sfensk karşılıyor sizi. Adımlarımı adeta 2 bin yıl öncesine atıyorum buradan geçerken.
4 ana tarih katmanı var
Höyük önemli bir sanat ve dini merkeziymiş o zamanlar. Bölgede yapılan kazılarda 4 önemli katmanla karşılaşılmış ancak üst katmanlarda anıtsal yapılara denk gelindiğinden maalesef bazı bölgelerde çalışmalar derinleşememiş.
İlk katman Roma, Helen, Selçuklu, Osmanlıya ait… 2. katman Hitit, 3. katman Hattiler ve 4. katmansa ana toprak üzerine kurulu ilk uygarlık katmanı olarak kabul ediliyor. Blok evleri, savunma tünelleri, su kanalları, tahıl ambarlarıyla gerçek bir açık hava müzesi.
Alacahöyük Hititler döneminde bir nebze Hattuşa’nın gölgesinde kalmış. Şunu da söylemelim, Alacahöyük’ten çıkan eserler buranın önemini anlatmaya yetiyor aslında. 3000 yıllık kral mezarlarına ait altın ve gümüşten değerli eserler bunun en büyük kanıtı. Kazılardan çıkan eserlerin bazıları bahçe içerisindeki müzede sergileniyor.
Çorum Müzesi’ne uğramadan dönmeyin
Çorum Müzesi’ni gezmeden şehirden ayrılmamak için hızlıca merkeze dönüyorum. Ancak bu sefer gördüğüm şehir 15 yıl önce gördüğüm şehirden çok başka. Yeniden düzenlenen meydanlar ve sokakları Çorum leblebisi eşliğinde geziyorum.
Gezinin son noktası harika bir restorasyonla hayata döndürülen Veli Paşa Han oluyor. Burada yerel mutfaktan seçilen lezzetleri ustaların elinden yiyebiliyorsunuz. Ünlü İskilip dolması ve has baklavanın tadına bakmak için de en doğru adres oluyor.
Alacahöyük’e nasıl gidilir?
Alacahöyük’e de Çorum merkezden maalesef direk bir araç bulunmuyor. Bu yüzden kendi aracınızın olması büyük avantaj… Başka bir seçenek, taksi kiralamak, Hattuşa ile aynı güzergahta olduğundan böylece Alacahöyük’ü ve Hattuşaş’ı tek seferde gezebilirsiniz.
Alacahöyük giriş ücreti ne kadar?
Alacahöyük ve içerisindeki müzeye giriş ücreti yetişkin 70 TL (2023). MüzeKart geçerli.
Her gün açık.
Anadolu’da daha fazla yer keşfetmek istiyorsanız KONYA GEZİLECEK YERLER REHBERİ‘ne mutlaka göz atmalısınız.
RİZE’NİN EN GÜZEL YAYLALARI için bu yazım işinize yarayabilir.
Daha fazla fotoğraf ve güncel gezileri kaçırmamak için instagram sayfamı takip etmeyi unutmayın: Figen Kokol
Yorumlar kapandı...